Międzyuczelniany projekt studencki pn. REWITALIZACJA GÓRNICZEGO MIASTA BRZESZCZE W PROJEKTACH STUDENCKICH, styczeń – grudzień 2011


     Koło Naukowe „Skalnik” odniosło sukces w ubieganiu się o Grant Rektorski na realizację międzyuczelnianego projektu pn. REWITALIZACJA GÓRNICZEGO MIASTA BRZESZCZE W PROJEKTACH STUDENCKICH. Pomysłodawcą i opiekunem naukowym projektu jest dr inż. Anna Ostręga. Projekt realizowany jest w terminie 1.01.2011 – 31.12.2011.

     Celem ogólnym przedsięwzięcia jest wzbogacenie programu nauczania i lepsze przygotowanie do wykonywania zawodu poprzez współpracę w międzyuczelnianym zespole Studentów i ich Opiekunów – górnictwa, inżynierii środowiska, zarządzania, socjologii i architektury z AGH, Uniwersytetu Ekonomicznego oraz Politechniki Krakowskiej. Współpraca dotyczy wypracowania najlepszych koncepcji rewitalizacji terenów przekształconych działalnością wydobywczą, w tym ochrony obiektów dziedzictwa górniczego oraz wykreowanie „serca” (centrum) miasta Brzeszcze, którego układ przestrzenny podporządkowany został kopalni węgla kamiennego.

    Rewitalizacja obszarów zdegradowanych, będąca pojęciem znacznie szerszym od powszechnie stosowanej dotąd w Polsce rekultywacji (zazwyczaj rolnej czy leśnej) nabiera w ostatnich latach coraz większego znaczenia ze względu na konieczność nie tylko naprawy technicznej czy środowiskowej obszarów zdegradowanych, ale na dążenie do zapewnienia dalszego rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów, gdzie likwidowane są tradycyjne gałęzie przemysłu. Rewitalizacja z definicji jest procesem złożonym, na który składają się działania techniczne i środowiskowe, ale również działania społeczne i gospodarcze mające w rezultacie przynieść poprawę stanu środowiska i estetykę przestrzeni, ale również poprawę warunków życia mieszkańców np. poprzez tworzenie nowych miejsc pracy czy rekreacji na obszarach zdegradowanych. Proces ten wymaga zatem udziału specjalistów z wielu dziedzin, dlatego we współpracę zaangażowany został interdyscyplinarny zespół, dobrany w taki sposób jak przy realizacji profesjonalnych projektów z tej tematyki.

     Rewitalizacji nie można projektować w oderwaniu zarówno od historii jak i strategii rozwoju danego obszaru, bez uwzględnienia szeregu uwarunkowań takich jak środowiskowe, kulturowe, społeczne, techniczne czy przestrzenne oraz bez osadzenia pomysłów w realiach formalno-prawnych. Dlatego tworzenie koncepcji rozpocząć należy od analizy wymienionych uwarunkowań, co leży w zakresie zadań trzech grup studenckich:

–   Studentów kierunków Górnictwo i Geologia oraz Inżynieria Środowiska (AGH) działających w Kole Naukowym SKALNIK pod kierunkiem dr inż. Anny Ostręga, których zadaniem jest wieloaspektowa charakterystyka i analiza rewitalizowanych obszarów na tle historii Miasta i Kopalni Węgla Kamiennego „Brzeszcze-Silesia” obejmująca m.in. analizy środowiskowe, inwentaryzację wraz z oceną stanu technicznego i walorów historycznych infrastruktury, analizy formalno-prawne.
–   Studentów Zarządzania i Inżynierii Produkcji (AGH) działających w Kole Naukowym ZARZĄDZANIE pod kierunkiem dra inż. Pawła Bogacza, których zadaniem jest analiza aktualnych i możliwych do wprowadzenia na tereny pokopalniane jak również nowo tworzone centrum form działalności gospodarczej uwzględniając adaptację historycznej infrastruktury kopalnianej na te potrzeby.
–   Studentów Socjologii oraz Gospodarki Przestrzennej (UEK) działających w Kole Naukowym SOCJOLOGIA pod kierunkiem prof. dr hab. Anny Karwińskiej, których zadaniem jest badanie postaw i aspiracji mieszkańców Brzeszcz, wśród kluczowych ze względu na znaczenie ich opinii dla kształtowania możliwości rozwojowych miasta.

Wyniki wymienionych analiz i badań społecznych opracowane przez wymienione zespoły robocze zawarte zostaną w konspekcie będącym podstawą dla kolejnych zespołów – Studentów architektury do wykreowania najlepszych koncepcji rewitalizacji, a więc dla:
–   Studentów kierunku Architektura i Urbanistyka (PK) studiujących na semestrze przeddyplomowym pod kierunkiem prof. dr inż. arch. J. Krzysztofa Lenartowicza, którzy opracują koncepcję urbanistyczną dla obszaru pogórniczego oraz koncepcje architektoniczne adaptacji dla nowych funkcji obiektów historycznej infrastruktury kopalnianej KWK Brzeszcze-Silesia dawny Ruch II, oraz zmierzą się z trudnym zadaniem wykreowania „serca” miasta (centrum), jako że Brzeszcze są jednym z 5 miast w Małopolsce, które nie posiadają miejsca pełniącego funkcje reprezentacyjne i integracyjne.

     Opracowanie koncepcji poprzedzone będzie cyklicznymi warsztatami organizowanymi w gronie Studentów wszystkich zespołów roboczych i ich Opiekunów. Każdy bowiem zespół roboczy ze względu na kierunek jaki studiuje ma inne spojrzenie na proces rewitalizacji – ważnym zatem są spotkania, dyskusje i wzajemne przedstawianie argumentów – burza mózgów. Efektem projektu ma być bowiem wypracowanie koncepcji możliwych do realizacji, a więc takich nad jakimi dziś jeszcze Studenci, wkrótce Absolwenci będą musieli pracować po ukończeniu studiów.

     Ostatnim etapem (zadaniem) przedsięwzięcia będzie wystawa i konkurs na najlepsze koncepcje rewitalizacji. W jury konkursu zasiądą nie tylko przedstawiciele nauki (z wyłączeniem Opiekunów studenckich zespołów roboczych niniejszego projektu), ale Władz KWK Brzeszcze-Silesia, Władz Miasta Brzeszcze oraz przedstawicieli mieszkańców miasta.

Realizacja opisanego przedsięwzięcia została rozpoczęta w roku 2010. Udało się zorganizować wyjazd do Brzeszcz i zebrać część materiałów. Dzięki wsparciu Rektora możliwa jest kontynuacja przedsięwzięcia.

Ze strony KN Skalnik dotychczas w projekt zaangażowani byli:
   1. Małgorzata Kubik
   2. Zbigniew Piernik
   3. Sylwia Cygan
   4. Izabella Wawer
   5. Iwona Kostuś.

Zdjęcia można obejrzeć w galerii.